Izba Regionalna w Święciechowie
W trosce o zachowanie dziedzictwa naszych przodków, w święciechowskim wiatraku, zgromadzone zostały przedmioty codziennego użytku z początku ubiegłego stulecia. W Izbie Regionalnej znaleźć można takie eksponaty jak: żelazka na duszę, kołowrotki, maselnice, tary do prania, stare wózki dziecięce, instrumenty muzyczne, elementy strojów ludowych, sprzęty codziennego użytku, itd… Ciekawym eksponatem jest sam budynek XIX wiecznego koźlaka.
Do założenia Izby przyczynili się tancerze Zespołu Pieśni i Tańca Marynia. Uroczyste otwarcie Izby Regionalnej odbyło się we wrześniu 1998 roku i połączone było z jubileuszem 10-lecia zespołu Marynia.
Ze względu na pogarszający się stan techniczny wiatraka oraz konieczność jego remontu postanowiliśmy dać możliwość mieszkańcom gminy i nie tylko zajrzenia do jego wnętrza. Można to teraz zrobić bez wychodzenia z domu. Za pomocą specjalnej aplikacji możecie Państwo wejść do wnętrza wiatrak, zwiedzić wszystkie jego kondygnacje, zobaczyć jakie eksponaty znajdują się w środku. Ponadto każdy eksponat został oznaczony, co daje możliwość zapoznania się z jego nazewnictwem i przeznaczeniem. Aplikacje można odtwarzać zarówno na komputerach, tabletach jak i telefonach komórkowych.
Świeciechowski wiatrak
To najstarszy i najpopularniejszy typ wiatraka występujący na ziemiach polskich, zwany koźlakiem. Jego nazwa pochodzi od kozła, specjalnej podstawy, na której spoczywa cały korpus budowli. Cechą charakterystyczną koźlaków, jest to, że cały budynek wraz ze skrzydłami obracany jest wokół pionowego, drewnianego słupa.
Wiatrak w całości zbudowany jest z drewna. Posiada trzy kondygnacje. Dolna wyłączona była z użytkowania, zajmowała ją konstrukcja kozła. Na kondygnacji środkowej i górnej odbywała się produkcja mąki. Mechanizm mielący zboże znajdował się na trzeciej kondygnacji. Napęd urządzeń młyńskich odbywał się za pomocą drewnianego wału skrzydłowego i osadzonego na nim koła. Na wysokości pierwszej kondygnacji znajduje się wejście budynku poprzedzone schodami i galerią. Wszystkie mechanizmy wykonane są z elementów drewnianych, łączonych ze sobą bez użycia stali.
Wiatrak w latach 20 na święciechowskiej ziemi stał w towarzystwie dwunastu innych wiatraków. Zachowany wiatrak był najmłodszy.
Historia wiatraka
Święciechowski wiatrak powstał w 1878 roku. Wykonany został przez budowniczego Weigt’a. Fundatorem i właścicielem wiatraka był I. Mieser. Te informacje zachowały się na wewnętrznej belce koźlaka. Na środkowej kondygnacji widnieje napis: „I. Mieser Fundator, Geb: von A. Weigt. Im Jahn 1878”.
I. Mieser był pierwszym właścicielem wiatraka. Jeszcze przed wojną sprzedał go rodzinie Kubiaków. Natomiast w 1945 roku wiatrak został upaństwowiony, a pracę
w młynie podjął pan Klecha. W latach powojennych czas świetlności wiatraka minął. Wiatrak zaczął podupadać. Właścicielem wiatraka został wtedy Ignacy Masztalerz, zakupując grunt, na którym stał koźlak. W późniejszym czasie właścicielem został syn Ignacego, Ryszard.
29 czerwca 1983 roku wiatrak zakupiła Gmina Święciechowa, która zaczęła przeprowadzać renowacje wiatraka. Odnowiono między innymi wielkie koło wiatraczne. Prace renowacyjne polegały na wymianie odeskowania ścian i pokrycia dachowego oraz wykonaniu nowych schodów i galerii.
28 marca 1988 roku wiatrak został wpisany w rejestr zabytków województwa wielkopolskiego.
W latach 90-tych wokół wiatraka wybudowano ośrodek kultury, a wiatrak stał się integralną częścią kompleksu. Koźlak pełnił wtedy rolę magazynu.
W roku 1997 Zespół Pieśni i Tańca „MARYNIA” zwrócił się z prośbą do dyrektora SOK w Święciechowe o udostępnienie pomieszczeń wiatraka z przeznaczeniem na utworzenie IZBY REGIONALNEJ. Od tego momentu rozpoczęte zostały prace związane z adaptacją obiektu. 13 września 1998 roku uroczyście otwarto Izbę Regionalną, w której zgromadzone zostały przedmioty codziennego użytku z początku ubiegłego wieku.
W 2008 roku wiatrak otrzymał nowe śmigła. Do dnia dzisiejszego nadzór techniczny nad obiektem, dbając o jego wygląd i stan, sprawuje Samorządowy Ośrodek Kultury w Święciechowie.